သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ျပသနာမ်ား

(Myanmar Geology Friends website မွတဆင့္ Weekly Eleven, No.49-vol.3, 24 Sep 2008 ပါေဆာင္းပါးကို ကူးယူေဖၚျပပါသည္။)

Please join the Earth Hour Movement!

ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား (၁)

ခုတေလာ အသစ္ဘာမွ မတင္ေပးႏုိင္လုိ႕ အားနာမိပါတယ္။ စာအသစ္ရွည္ရွည္ မတင္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ ေန႕တဓူ၀ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြထဲမွာ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ထိန္းသိမ္းတဲ့ အသိေလးနဲ႕ ေနတတ္ဖုိ႕ Greenpeace အဖြဲ႕ၾကီးရဲ႕ အၾကံေပးစာေလးကုိပဲ ဘာသာျပန္ျပီး တင္ေပးလုိက္ခ်င္ပါတယ္။

-------------------------------------------------------------------------------------------------

ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ဟာ ေန႕စဥ္ ေရ နဲ႕ စြမ္းအင္ကုိ အသုံးျပဳေနၾကသလုိ စြန္႕ပစ္ပစၥည္းေတြကုိလည္း ဖန္တီးေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ရဲ႕ ေန႕စဥ္အျပဳအမူေတြဟာ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ အနည္းနဲ႕အမ်ား အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိေနတာ ေသခ်ာပါတယ္။ အခု ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အၾကံေပးခ်က္ေလးေတြဟာ သင့္ရဲ႕ ေန႕စဥ္အလုပ္အကုိင္အျပဳအမူေတြမွာ ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ အသိစိတ္ေလးေရွ႕ထားျပီး ေရြးခ်ယ္ေဆာင္ရြက္တတ္ေအာင္ ရည္ရြယ္ပါတယ္။

ေရ

- ေရယုိေနတဲ့၊ ေရမလုံတဲ့ ေရပုိက္ေခါင္းေတြ ေရပုိက္ေတြရွိရင္ ျပင္လုိက္ပါ။ တစ္စက္ႏွစ္စက္က်တဲ့ ေရေပါက္ကေလးေတြကလည္း ၾကာလာရင္ ေရပမဏအမ်ားၾကီး အလဟသျဖစ္ကုန္ႏုိင္ပါတယ္။

- ကားကုိ သဘာ၀နည္းနဲ႕ တတ္ႏုိင္ရင္ ေဆးပါ။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ မုိးရြာေအာင္ ေစာင့္တာမ်ဳိးေပါ့။

- ေရေခၽြတာႏုိင္တဲ့ ေရပိုက္ေခါင္းေတြကုိ တပ္ဆင္သုံးစြဲပါ။

စြမ္းအင္

- သင္အိမ္မွာ မရွိတဲ့ အခ်ိန္ေတြနဲ႕ ညဘက္ေတြမွာ သင့္အိမ္ရဲ႕ အပူခ်ိန္ကုိ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ စြမ္းအင္ကုိ ေခၽြတာပါ။ ဒါမွမဟုတ္ အခ်ိန္နဲ႕ အပူခ်ိန္ကုိ သတ္မွတ္ေပးထားလုိ႕ရတဲ့ သာမုိစတက္မ်ဳိး တပ္ဆင္သုံးစြဲပါ။

- စြမ္းအင္ေခၽြတာတဲ့ မီးလုံးမ်ားကုိ သုံးစြဲပါ။

- သင့္အိမ္မွာ အပူခ်ိန္ကုိ ေလ်ာ့က်မသြားေအာင္ အိမ္ကုိ insulate လုပ္ထားပါ။ Insulation ကုိလည္း မၾကာခဏ စစ္ေဆးေပးပါ။

- သင့္အိမ္မွာ ေလယုိစိမ့္မႈ ရွိရင္ ျပင္ဆင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ပါ။

- သင့္အိမ္က heater ရဲ႕ air filter ေတြကုိ တစ္လတစ္ခါေလာက္ လဲေပးပါ။ filter ေတြမွာ ဖုန္ေတြရွိေနရင္ heater က စြမ္းအင္ကုိ ပုိသုံးရပါတယ္။

- ေရေႏြးစက္နဲ႕ ေရေႏြးပုိက္ေတြ ကုိလည္း insulate လုပ္ပါ။ ဓါတ္ေငြ႕သုံး ဟီတာေတြကုိေတာ့ insulate မလုပ္ပါနဲ႕။ လုပ္ရမယ္ဆုိရင္ေတာင္ heater နဲ႕ ေျခာက္လက္မ အကြာမွသာ insulate လုပ္ပါ။

- တတ္ႏုိင္ရင္ ကားမသုံးပါနဲ႕။ တတ္ႏုိင္သမွ် လမ္းေလွ်ာက္၊ စက္ဘီးစီး ဒါမွ မဟုတ္ ဘတ္စ္ကား ရထားတုိ႕ကုိ စီးျပီး သြားလာပါ။

- ဓါတ္ခဲသုံး ပစၥည္းေတြကုိ ေရွာင္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခါသုံး ဓါတ္ခဲအစား ျပန္လည္အားသြင္းလုိ႕ရတဲ့ ဓါတ္ခဲ၊ ေနေရာင္ျခည္သုံးျပီး ျပန္အားသြင္းလုိ႕ရတဲ့ ဓါတ္ခဲေတြကုိ သုံးပါ။

- ျပည္တြင္းျဖစ္ပစၥည္း၊ ေဒသထြက္ပစၥည္းေတြကုိ အားေပးပါ။ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး၊ ေဒသတြင္းစီးပြားေရးေတြ အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္မွာ ျဖစ္သလုိ စြမ္းအင္လည္း ေခၽြတာရာေရာက္ပါတယ္။ ပစၥည္းေတြကုိ အေ၀းၾကီး ကေန သင့္ဆီကုိ ေရာက္ဖုိ႕ သယ္ယူပုိ႕ေဆာင္ရတဲ့ စြမ္းအင္ေတြ မသုံးရေတာ့တဲ့အတြက္ပါ။

အဆိပ္အေတာက္မ်ား

- အိမ္သန္႕ရွင္းေရးအတြက္ အသုံးျပဳတဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ၀ယ္ယူတဲ့အခါမွာ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အဆိပ္အေတာက္ မျဖစ္ေစတဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ေရြးခ်ယ္သုံးစြဲပါ။

- သင့္အိမ္အတြက္ ပရိေဘာဂ၀ယ္ယူသုံးစြဲတဲ့အခါမွာလည္း သဘာ၀ခ်ည္မွ်င္ေတြ၊ သစ္၊ သံထည္၊ ဖန္ထည္တုိ႕နဲ႕ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ေရြးခ်ယ္သုံးစြဲပါ။

- သင့္အိမ္မွာ Polyvinyl choloride (PVC သုိ႕ vinyl) နဲ႕ ျပဳလုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ေရွာင္ပါ။ PVC နဲ႕ လုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြဟာ ပစၥည္းသက္တမ္းတေလွ်ာက္လုံး သင့္ အိမ္နဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ညစ္ညမ္းေစႏုိင္ပါတယ္။ PVC နဲ႕ လုပ္တဲ့ ပစၥည္းဆုိတာ ခန္းဆီးေတြ၊ ၾကမ္းခင္းေတြက စလုိ႕ ကေလးကစားစရာ အရုပ္က အစ အမ်ဳိးစုံျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

- စပေရးဘူးေတြ သုံးစြဲျခင္းကုိ ေရွာင္ပါ။

- အိမ္ေဆးသုတ္ရာမွာ ေရေဆးေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေရြ႕ ေရြးခ်ယ္သုံးစြဲပါ။ ခဲပါတဲ့ သုတ္ေဆးေတြကုိ လုံး၀ မသုံးပါနဲ႕။

- သင့္အိမ္မွာ ဟီတာသုံးစြဲတယ္ဆုိရင္ ပုံမွန္ အလုပ္မလုပ္ကုိ မၾကာခဏ စစ္ေဆးပါ။ အႏၱရယ္ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ဓါတ္ေငြ႕ေတြ ရွိမရွိသိႏုိင္ေအာင္ Carbon monoxide detector တပ္ဆင္ထားပါ။

- သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၱရယ္ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ မႈိေတြ ေပါက္ဖြားျခင္း မျဖစ္ႏုိင္ေအာင္ အိမ္မွာ ေလ၀င္ ေလထြက္ေကာင္းျပီး မွ်တတဲ့ စုိထုိင္းဆရွိပါေစ။

စြန္႕ပစ္ပစၥည္း

- အိမ္သုတ္ေဆးေတြ၊ ကားဆီေတြ စတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ အမႈိက္ပုံးေတြ ေရေျမာင္းေတြထဲကုိ မစြန္႕ပစ္ပါနဲ႕။ စနစ္တက် လႊင့္ပစ္ႏုိင္ရန္ သင္ေနထုိင္ရာ ေဒသအတြင္းက စြန္႕ပစ္ပစၥည္းလက္ခံရာ ေနရာကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းျပီး စနစ္တက္ စြန္႕ပစ္ပါ။

- ေစ်း၀ယ္ထြက္ရင္ ပစၥည္းထည့္ရန္ ကုိယ္ပုိင္အိပ္ ယူသြားပါ။ ဆုိင္က ေပးတဲ့ ပလတ္စတစ္အိတ္ကုိ ယူခဲ့ရင္လည္း သုံးမရတဲ့အထိ အၾကိမ္ၾကိမ္ျပန္လည္ သုံးစြဲပါ။

- အစားအေသာက္စြန္႕ပစ္ပစၥည္းေတြကုိ ေျမေဆြးျပဳလုပ္ျပီး ျပန္လည္သုံးစြဲပါ။

- မလုိအပ္ပဲ ပစၥည္းေတြကုိ အလြန္အမင္း ထုပ္ပုိးျခင္း မလုပ္ပါနဲ႕။

- ျပန္လည္ အသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ သုံးစြဲပါ။ ဥပမာ ေကာ္ဖီထည့္တဲ့ မတ္ခြက္ေတြ၊ ထမင္းဘူးေတြ၊ ဓါတ္ခဲ၊ ေဘာပင္၊ ဘလိတ္ဓါး စသည္ျဖင့္ ျပန္လည္သုံးစြဲႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ပါ။

- စကၠဴပစၥည္းေတြကုိ သုံးတဲ့အခါမွာ ျပန္လည္ အသုံးျပဳႏုိင္တာေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ပါ။ ဥပမာ recycled လုပ္ထားျပီးေသာ၊ ကလုိရင္းမပါတဲ့ အေရာင္ခၽြတ္ေဆးသုံးထားေသာ စကၠဴေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ပါ။

(Source : Greenpeace website မွ စာကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

-------------------------------------------------------------------------------------------------

စာအုပ္ဆုိင္မွာ ေကာက္ ၀ယ္ လာျဖစ္တဲ့ မဂၢဇင္းေတြထဲက ဖတ္လုိ႕ေကာင္းတဲ့ စိတ္၀င္စားစရာ အင္တာနက္ ဆုိက္ေလးေတြကုိ စိတ္၀င္စားတဲ့ သူေတြ ဖတ္ႏုိင္ေအာင္ ညႊန္းလုိက္ခ်င္ပါတယ္။
Onearth - http://www.onearth.org/
National Resources Defense Council က ထုတ္ေ၀တဲ့ မဂၢဇင္းရဲ႕ ဆုိက္ပါ။

အၿမဲစိမ္းေတာမွာ အခ်စ္ရွာသူ

သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ျမန္မာစာတန္းထိုး ကခ်င္ဇာတ္ကား ရန္ကုန္တြင္ ႐ုံတင္ျပသမည္ဟု ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနမွ သတင္းတင္ထားတာကုိ ဖတ္လုိက္ရပါတယ္။ သတင္းအျပည့္အစုံကုိ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ လင့္ခ္မွာ ဖတ္ရႈႏုိင္ပါတယ္။ အခုလုိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ဳိးေတြ ေပၚထြက္လာတာကုိ ၾကိဳဆုိ သလုိ ေနာက္ထပ္ အဲဒီလုိ ပညာေပးတဲ့ ဇာတ္လမ္းေလးေတြ မ်ားမ်ားေပၚထြက္လာပါေစလုိ႕ ေမွ်ာ္လင့္ ဆုေတာင္းမိပါတယ္။

http://www.irrawaddy.org/bur/news2008/October/Oct_03d_08.html

ညႊန္းပါရေစ

ကမၻာ့ရာသီဥတုနဲ႕ လူသားေတြရဲ႕ အေျခအေန ေျပာင္းလဲဆုိး၀ါးလာျခင္း အက်ိဳးဆက္ကုိ လူမ်ဳိးမေရြး ဘာသာမေရြး ထိခုိက္ခံစားေနရပါျပီ။ ကက္သလစ္ စာေပအက်ဳိးေဆာင္အဖြဲ႕ကေန ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ ေနထုိင္ေနတဲ့ ဒီကမၻာၾကီးကုိ ဘာသာမေရြး ေလးစားတန္ဖုိးထားတတ္ဖုိ႕ ရည္ရြယ္ျပီး ဘာသာျပန္ထုတ္ေ၀လုိက္တဲ့ `တတိယေထာင္စုႏွစ္ကုိ စိမ္းလန္းစုိေျပေစျခင္း´ ဆုိတဲ့ စာအုပ္ေလးနဲ႕ မိတ္ဆက္ေပးလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီ စာအုပ္ေလးမွ ကမၻာၾကီး ပူေႏြးလာျခင္း၊ ေရထုညစ္ညမ္းျခင္းေစသည့္ ဖိအားမ်ားႏွင့္ မ်ဳိးဗီဇေျပာင္း ထုတ္လုပ္မႈမ်ားမွ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ား ဆုိင္ရာ အေၾကာင္းအက်ဳိးမ်ားကုိ အက်ယ္တ၀င့္ စုံစုံလင္လင္ ျမည္းစမ္းေစမည္သာမက ၄င္းကိစၥမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ စီးပြားေရး(ေၾကြးျမီ)ဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားပါ ပါ၀င္သည့္ ဗဟုသုတ ဟင္းေလးအုိးၾကီးကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါဦးလုိ႕ ညႊန္းလုိက္ပါတယ္။

ဤစာအုပ္ကုိ ဖတ္ရႈလုိပါက - ကက္သလစ္ စာေပအက်ဳိးေဆာင္အဖြဲ႕၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကက္သလစ္ ဆရာေတာ္ ၾကီးမ်ား ေက်ာင္းတုိက္၊ ၂၉၂(က)၊ ျပည္လမ္း၊ စမ္းေခ်ာင္းျမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ သုိ႕ လိပ္မူျပီး မွာယူႏုိင္ပါတယ္။

အစိမ္းေရာင္ မွတ္စု - အတြဲ(၂)၊ အမွတ္(၄)၊ ေမလ၊ ၂၀၀၈ မွ ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ဂ်ဴးေျပာသြားတဲ႔ “နာဂစ္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္”

ဇူလုိင္လ ၂၈ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ႔အလင္းသတင္းစာမွာ ဆရာမဂ်ဴးရဲ႕ ေဟာေျပာပြဲတစ္ခုအေၾကာင္း သတင္းတစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ေဟာေျပာတဲ႔ေခါင္းစဥ္က “နာဂစ္ႏွင္႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္”ပါ။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ေဟာေျပာပြဲမစတင္မီ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းသူကို ဆရာမဂ်ဴး ေျဖၾကားသြားတဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြကို အားလံုးသိရေအာင္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပေပးပါရေစ။

နာဂစ္ႏွင္႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ အျမင္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး “သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အရင္က စာအုပ္ေတြ ေရးခဲ႔ဖူးတယ္။ “ကၽြန္မခ်စ္ေသာ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႔” နဲ႔ “ကၽြန္မခ်စ္ေသာႏိုင္ငံ” စာအုပ္ေတြပါ။ ေဟာေျပာပြဲေတြလည္း ေျပာခဲ႔ဖူးပါတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ လူတုိင္း စိတ္၀င္စားသင္႔ပါတယ္။ ကမၻာ႔ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာမႈကို လူေတြ သိၾကေပမယ္႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ လူေတြ အမႈမဲ႔အမွတ္မဲ႔ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ မၾကာခင္က ကၽြန္မတုိ႔ႏိုင္ငံမွာ နာဂစ္မုန္တုိင္း ၀င္ေရာက္တုိက္ခတ္ခဲ႔တာ ႀကံဳေတြ႔ခဲ႔ၾကရတယ္။ ဒါဟာ ကမၻာ႔ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာမႈရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြပါပဲ။ လူေတြေၾကာင္႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြ ယိုယြင္းပ်က္စီးလာတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးလာမႈေၾကာင္႔ ကမၻာ႔ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္ၿပီး မုန္တုိင္းတိုက္ခတ္မႈ၊ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈ၊ ငလ်င္လႈပ္မႈ၊ ေရလႊမ္းမႈ၊ မုိးေခါင္မႈ၊ အပူလႈိင္းက်ေရာက္မႈ၊ အေအးလႈိ္င္းက်ေရာက္မႈ စတဲ႔ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ က်ေရာက္လာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာျပသြားပါတယ္။

သင္ခန္းစာ

နာဂစ္မုန္တုိင္း တုိက္ခတ္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႀကံဳေတြ႔ရယူသင္တဲ႔ သင္ခန္းစာေတြ အေပၚမွာလည္း “နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင္႔ ဆိုးက်ိဳးနဲ႔ယူရမယ္႔ သင္ခန္းစာေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ အဓိကအေနနဲ႔ကေတာ႔ ဆံုးရႈံးမႈနဲ႔ ရယူသင္႔တဲ႔ သင္ခန္းစာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆံုးရံႈးမႈေတြကေတာ႔ သိတဲ႔အတိုင္းပါပဲ။ အသက္၊ အုိးအိမ္၊ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြ ဆံုးရံႈးခဲ႔ရတယ္။ ပိုင္ဆုိင္မႈေတြ၊ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြကအစေပါ႔။ ဒါက ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာပါ။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြအေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး ထိခိုက္ခံစားခဲ႔ၾကရတာပါပဲ။ သင္ခန္းစာယူသင္႔တာကေတာ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ မပ်က္စီးေအာင္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းၾကဖုိ႔ပါပဲ။ ဒီလိုမုန္တုိင္းေတြျဖစ္တဲ႔ သဘာ၀ေဘးေတြဟာ တားဆီးဖုိ႔ေတာ႔ မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ဒီလို သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္က သက္သာေအာင္ေတာ႔ လူေတြ ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္လို႔ ရပါတယ္။ ေလဒဏ္၊ မိုးဒဏ္နဲ႔ ပင္လယ္ဒီေရေတြကို ဟန္႔တားႏိုင္ဖုိ႔ ဒီေရေတာေတြ ထိန္းသိမ္းရပါလိမ္႔မယ္”လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။

၀ိုင္း၀န္း

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမရွိေအာင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ႔လည္း “လူေတြအေနနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံတည္း မဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာပါ စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈေတြ ေခၽြတာၾကရမယ္။ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိဒ္ဓါတ္ေငြ႔ ထုတ္လႊတ္မႈေတြ အတတ္ႏုိင္ဆံုး ေလွ်ာ႔ခ်ရမယ္။ သစ္ေတာသစ္ပင္ ခုတ္လွဲမႈေတြကို ဟန္႔တားၾကရမွာပါ။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေစမယ္႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို စိစစ္ထိန္းခ်ဳပ္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီေရေတာေတြ တုိးပြားႏုိင္ေအာင္လည္း ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာပါ။ ဒါေတြအားလံုးဟာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း ျပဳလုပ္လို႔ရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးက အသိစိတ္ဓါတ္ရွိရွိနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းေဆာင္ရြက္သြားမွ ရပါလိမ္႔မယ္”လို႔ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ကၽြန္မတုိ႔ဆီက စာေပအႏုပညာရွင္ေတြထဲမွာေတာ႔ ဆရာမဂ်ဴးဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိ္န္းသိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး လႈံံ႕ေဆာ္တိုက္တြန္းေပးတဲ႔သူတစ္ေယာက္ပါ။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ၀ိုင္း၀န္းထိန္းသိမ္းေပးၾကဖို႔၊ ကမၻာေျမႀကီးကို ခ်စ္ခင္ေစာင္႔ေရွာက္ၾကဖို႔ ကေလာင္တစ္လက္နဲ႔ ေရးသားအသိေပးေနတဲ႔ သူတစ္ေယာက္ဆုိရင္လဲ မမွားပါဘူး။ အရင္က ကၽြန္မဖတ္ဖူးတဲ႔ ဆရာမဂ်ဴးရဲ႕ ေဆာင္းပါးေလးေတြကိုလဲ အခ်ိန္ရရင္ ျပန္လည္ရွာေဖြၿပီး ေ၀မွ်ေပးပါဦးမယ္။

The 11th Hour

၂၀၀၈ခုႏွစ္ Earth Day အမီ ထြက္လာတဲ့ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ေလးတစ္ခု ကုိ ၾကည့္ဖုိ႕ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ မင္းသား လီယုိနာဒုိ ဒီကက္ပရီရုိ က ထုတ္လုပ္သူ / တင္ျပသူအျဖစ္ ပါ၀င္တဲ့ The 11th Hour ဆုိတဲ့ ဒီမွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္ေလးဟာ ကမၻာေျမရဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနေတြနဲ႕ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အတြက္ တစ္ဦးခ်င္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တာေလးေတြကုိ တုိက္တြန္း ႏႈိးေဆာ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားစြာကုိ ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးေစျပီး အက်ဳိးနဲ႕ အေၾကာင္းကုိ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားတာ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းပါတယ္။ ေနာင္လာေနာက္သား ေတြအတြက္ ဘယ္လုိ ေနထုိင္စရာ ကမၻာေျမမ်ဳိးက်န္ရွိမလဲ ဆုိတာဟာ ကၽြန္မတုိ႕ မ်ဳိးဆက္က လူေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြ အေပၚမွာ အမ်ားၾကီး မူတည္ေနပါတယ္။ ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အတြက္ အဆုံးအျဖတ္ေပးႏုိင္ေသာ အခြင့္အေရးရွိတဲ့ ကၽြန္မတုိ႕ မ်ဳိးဆက္ေတြဟာ ဂုဏ္ယူ၀မ္းသာသင့္ျပီး ကမၻာေျမရဲ႕ သဘာ၀အေျခအေနေတြ ပုိပ်က္စီးျခင္းမရွိေအာင္ တစ္ဦးခ်င္း တာ၀န္ သိသိ ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႕လုိေၾကာင္း တစ္ဦးက ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ဦးကေတာ့ ကၽြန္မတုိ႕ လုိအပ္ေသာ ပစၥည္းေတြ ေန႕တဓူ၀ ၀ယ္ယူ သုံးစြဲၾကတဲ့အခါမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေပၚ ဆုိးက်ဳိးေတြ မရွိမယ့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္၀ယ္ ယူတာဟာလည္း တကယ္ေတာ့ တစ္ဦးခ်င္း ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ မဲေပးေနသလုိပါပဲတဲ့။ ဘာလုိ႕လဲဆုိေတာ့ ကၽြန္မတုိ႕ရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ထိန္းသိမ္းတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အားေပးရာေရာက္ျပီး ေစ်းကြက္မွာ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး အသိစိတ္ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကုိ ပုိမုိ လုိအပ္ေၾကာင္း ေထာက္ခံေပးလုိက္ရာက်လုိ႕ပါ။ လူသားေတြနဲ႕ သဘာ၀တရားနဲ႕ သဟာဇာတျဖစ္စြာ ေနထုိင္ဖုိ႕ လုိအပ္ေၾကာင္းကုိ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ၀င္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီရုပ္ရွင္မွာ ကၽြန္မတုိ႕ ကမၻာေျမရဲ႕ အလွအပေတြကုိ ခံစားတတ္ေအာင္ ကမၻာအရပ္ရပ္က သဘာ၀ ရႈခင္း အလွအပမ်ားနဲ႕ အတူ လူေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္လာတဲ့ ရာသီဥတုေတြ၊ ပ်က္စီးလာတဲ့ သဘာ၀တရားေတြကုိလည္း ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းျမင္ေအာင္ ရုိက္ျပထားပါတယ္။

အဂၤလိပ္စကားမွာ 11th Hour ကုိ အေရးအၾကီးဆုံး ေနာက္ဆုံး အခ်ိန္လုိ႕ သုံးေလ့ရွိပါတယ္။ နီးမွ ကပ္လုပ္တတ္တဲ့ လူေတြကုိ ဆုိရင္ ဘယ္သူကျဖင့္ လုပ္လုိက္ျပီဆုိ 11th Hour မွခ်ည္းပဲလုိ႕ ေျပာတတ္ ၾကပါတယ္။ ဒီမွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ေလးကုိလည္း The 11th Hour လုိ႕ အမည္တပ္ထားတာဟာ လူသားေတြ အတြက္ ကမၻာေျမကုိ ကယ္တင္ဖုိ႕ အေရးအၾကီးဆုံး အခ်ိန္ေရာက္ေနျပီဆုိတာကုိ အသိေပးခ်င္တာ ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီမွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္ေလးကုိ ၾကည့္ျပီးရင္လည္း တကယ္ပဲ အေရးအၾကီးဆုံး အခ်ိန္ ေရာက္ေနျပီ ဆုိတာကုိ မိတ္ေဆြတုိ႕ပါ သိရွိခံစားႏုိင္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီရုပ္ရွင္ထဲက အတုိင္းေျပာရမယ္ဆုိရင္ မိတ္ေဆြတုိ႕ အေနနဲ႕ ကမၻာ့သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးယုိယြင္းလာတာေတြကုိ သိလုိ႕ ကၽြန္ေတာ္ ကၽြန္မတုိ႕ ဘာလုပ္ရမလဲလုိ႕ ေမးခြန္းေတြ ေမးလာတတ္ျပီဆုိရင္ပဲ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အသိအဆင့္ တစ္ဆင့္ တုိးတက္လာျပီလုိ႕ ေျပာရပါမယ္။ ကမၻာေျမရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္၊ ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အတြက္ ကုိယ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းရွိရာေတြကုိ လုပ္မယ္လုိ႕ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႕ရာ ကမၻာ့ပတ္၀န္းက်င္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကုိ သိရွိနားလည္ရမွာ ျဖစ္သလုိ တတ္စြမ္းသမွ် ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိတဲ့ စိတ္လည္း ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေရွ႕ဆက္ျပီး ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးမွာ ကုိယ္တတ္စြမ္းရာေတြကုိ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရင္း မိမိ၀န္းက်င္က လူေတြကုိလည္း ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အသိစိတ္ဓါတ္ေတြ ျဖန္႕ေ၀ေပးဖုိ႕လုိပါတယ္။ လူမ်ားမ်ား သိေလ၊ လူမ်ားမ်ား အသိပညာေတြ ရေလ၊ လူမ်ားမ်ား ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေလ၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ ေကာင္းက်ဳိးေတြ မ်ားေလ ျဖစ္မွာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ကၽြန္မအေနနဲ႕ မိတ္ေဆြတုိ႕ကုိ ဒီမွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္ေလးကုိ မၾကည့္ရေသးရင္ ၾကည့္ျဖစ္ေအာင္ ၾကည့္ဖုိ႕ တုိက္တြန္းလုိသလုိ ၾကည့္ျပီးရင္လည္း မိတ္ေဆြတုိ႕ ၀န္းက်င္က လူေတြကုိ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အသိစိတ္ဓါတ္ေတြ ဆက္လက္ ျဖန္႕ေ၀ၾကဖုိ႕ ေျပာလုိပါတယ္ရွင္။